Door mijn hoofd speelde deze zin bij het neerleggen van een lap leer op de bekende werktafel. Wat was eigenlijk de bedoeling van deze beweging naar voren. Een mij bekende had de intentie hier iets te willen maken en dit met behulp van. Ze ging uit van de gedachte dat je dan iets oppakt en daar mee gaat werken. Vervolgens moet het vanzelf wat worden. Zelfs het idee wat het moest zijn kon ze niet verwoorden. Een tweede weg mag gevolgd worden door een wens bv. een figuur, in concreto neer te zetten. Daar is wel enige technische kennis en vaardigheid voor nodig.
Ik stond daar over te peinzen en een vorm van twijfel bekroop me. Is het wel juist om op die manier vanuit dit beginpunt te werken. Bij het rondkijken zag ik die lap leer op een stoel liggen. Natuurlijk temidden van andere stukken in hun natuurlijke habitat en wachtend op het juiste moment waarbij ze in handen van de createur vallen. Hier is het beginpunt aanwezig. Niets zegt dat ik juist die lap moet pakken maar het is wel een feit aan het worden. Bij het losschudden en op tafel leggen is de zelfstandigheid van het voorwerp reeds bepaald. Het gaat zich op een niet te definiëren manier structuren en vormen. Je kijkt elkaar dan uitnodigend aan. Het liggende, kijk hier ben ik en de ziener moet begrijpend openstaan voor die structuur. Een kleine schikking is toegestaan een accentversterking is ook mogelijk. Zelfs een mokkend terugtrekken is niet uitgesloten. Ik heb dit al herhaaldelijk meegemaakt en het moment van herkenning is een vriendschapsband in wording.
Vanuit het voorwerp komt een vraag naar voren. Bijna op een kokette vrouwelijke manier is de uitnodiging of het goed is , nadert het de volmaking of is die er al. De beschouwer laat de gedachten dwalen. Een ongeremde gedachtestroom is nodig bij het ontstaan van dat, wat de bevrediging in aanblik mag worden.
Dit tweede moment mag een zoeken niet in de weg staan en binnen de werkruimte fluistert de vraag wie er ook mee wil doen. Ook hier wordt de hand door onzichtbare krachten geleid. De geringste aandrang om zelf iets te regelen kan desastreus zijn en het geheel verstoren. Een vroegere zin uit de religieuze hoek is misschien op zijn plaats: Verzet U niet maar laat U leiden.
Binnen dit kader voegde zich een palmblad. Na een ligging in een andere vorm gloeide de genegenheid en verstrengeling van het geheel . Ook nu kwam de boodschapluid en duidelijk over: Zijn we klaar?
Het is altijd weer de afweging en het zoeken naar de oplossing. Hoe verder we komen en in het onderbewuste schoffelen des te vager het uiteindelijke doel wordt. Komen we tot de gehoopte helderheid over de betekenis, zo die er is!
Een twijfelgeval is de oude schoenmakershamer. Die kan de titel verklaren maar een geëigende plek is nog niet voorhanden. Een zekere bescheidenheid is wel gewenst gezien het karakter van het gereedschap dominant en afsluitend is.
Maken wij het kort dan mag de gedachte naar boven komen dat er iemand op de hemelpoort staat te kloppen, met de vraag op de lippen, om te worden binnengelaten. “Klopt en U zult worden opengedaan”, was vroeger een bekende uitdrukking. Hel en hemel schelen maar twee letters en een wereld van verschil.
Inmiddels heeft zich de gedachte postgevat dat wat wij zien een ”mandorla” genoemd mag worden. Door dit woord te gebruiken trekken we een immense la van kennis binnen de kunsthistorie open. Niets is meer universeel en al eeuwen een moment van gedachtevorming dan deze afbeelding. Over de gehele wereld en in alle tijden is deze afbeelding gebruikt. Zeer zeker heeft de christelijke wereld zich graag hierover ontfermd. Zoals bekend met een andere betekenis en een andere invulling. Zelfs zo sterk dat de vroegere betekenis volkomen ondergeschikt gemaakt is. Het hogere had de voorrang gekregen. Helaas met de dubbele bodem van macht en overheersing van de geest.
Over het algemeen worden de twee cirkeldelen geduid als tegenovergestelden die elkaar ontmoeten. De voorbeelden zijn talloos. Een volkomen onschuldige naam voor amandelvorm uit het Italiaans kan zonder blozen gebruikt worden en de invulling met een Christus of Maria geeft de nieuwe bedoeling aan. De tegenstellingen binnen de wereld worden vervuld door deze figuren kan dan geen kwaad. De kerk neemt een symbool van de vruchtbaarheid over en niet het eerste dat binnen de culturele erfenis vanuit het verleden ten offer valt aan de gehele transfiguratie van symbolen uit wat wij heidens noemen. Denk hierbij aan de figuur van Maria als vruchtbaarheidsgodin en de verkleedpartij die Donar ondergaat wanneer hij Sinterklaas wordt. Om van zijn vrouw als zwarte Piet nog maar niet te spreken.
De kern van dit alles is bij de natuurvolken vruchtbaarheid onderdeel van de vrouw, het entree daartoe mag bekend verondersteld worden. De plek waar de levens elkaar ontmoeten bij de samensmelting, die tot nieuw leven kan leiden. Het eeuwige vruchtbaarheidsspel in zijn meest eenvoudige vorm van een palmblad. De kloppende hamer als werktuig binnen de vraag naar helderheid binnen de leegte. Welke vorm kan het aannemen, in geestelijke of materiële zin.
Het werk is toe aan een inkadering van de lijst. Die zou een begrenzing kunnen aangeven De maker is echter van mening dat naast het kader ook een overstijgen hiervan duidelijk mag zijn. Binnen het verleden zijn er te veel grenzen getrokken en vernauwingen toegepast. Dit maakt het mogelijk dat de lijst vanuit de top overspoeld wordt.
Het leven mag zich tijdelijk inpassen maar gaat onstuitbaar verder.
